ТОЧКИ СОПРИКОСНОВЕНИЯ
აფხაზური ენის დღე სოხუმში
12:15 / 20.11.2019
27 ოქტომბერს, აფხაზური ენის დღის აღსანიშნავად, აფხაზეთის ყველა სკოლაში სხვადასხვა ღონისძიება გაიმართა. მოსწავლეებმა მშობლიურ ენაზე წარმოადგინეს მინი-სპექტაკლები,
წაიკითხეს ლექსები და ესსეები.
სწორედ ბავშვები წარმოადგენენ იმ სოციალურ ჯგუფს, რომელიც ყველაზე მეტად აშფოთებს აფხაზ ენათმეცნიერებს. ისინი თვლიან, რომ ახალი თაობა სულ უფრო ნაკლებად იყენებს მშობლიურ ენას, რაც იმას ნიშნავს, რომ აფხაზური ენის მომავალი საფრთხის წინაშე დგას.
საშუალო სკოლების უმეტესობაში სწავლება რუსულ ენაზე მიმდინარეობს. აფხაზურ სკოლებში მშობლიურ ენაზე მხოლოდ დაწყებითი კლასებში ასწავლიან. შემდეგ საფეხურზე კი ყველა საგანი რუსულ ენაზე ისწავლება.
განათლების სფეროს წარმომადგენლები ამას აფხაზური ენის მცოდნე პედაგოგების ნაკლებობით, ასევე, უფროსკლასელთათვის განკუთვნილი სასკოლო პროგრამისა და წიგნების არარსებობით ხსნიან. მთავარი ფაქტორი, კი მათი აზრით, მაინც ისაა, რომ ბავშვების დიდი ნაწილი, ძირითადად, ეთნიკური აფხაზები, არ ფლობენ მშობლიურ ენას. გარდა ამისა, აფხაზურ ენაზე მოსაუბრეთათვისაც არ არსებობს სასწავლო მეთოდიკა.
ბაგრატ შინკუბას სახელობის განვითარების ფონდის დირექტორის ლევან მიქაას თქმით, სახელმძღვანელოები არსებობს, თუმცა ეს ყველაფერი არ არის სისტემაში მოყვანილი. მისივე თქმით, ფონდის სამუშაო ჯგუფმა ჩაატარა კვლევები და გამოავლინა ძირითადი პრობლემები, რასაც აფხაზური ენის სწავლებისას აწყდებიან.
"ჩვენ კიდევ ერთი კვლევა ჩავატარეთ, ახალგაზრდა ფილოლოგების ჯგუფმა, რომელსაც ვიაჩესლავ ჩირიკბა ხელმძღვანელობდა. გამოიკვეთა, რომ ქალაქში მცხოვრები სკოლამდელი ასაკის ბავშვების 80%, აფხაზურად თავისუფლად ვერ საუბრობს. შესაბამისად, ასეთი ბავშვი, რომელიც აფხაზურ ჯგუფში შედის, აფხაზურად კი არ იწყებს საუბარს, არამედ, პირიქით ხდება, ჯგუფი იწყებს რუსულად საუბარს და უკუეფექტი მივიღეთ", - ამბობს ლევან მიქაა.
ამიტომ, ჯგუფმა გადაწყვიტა , რომ სწორედ ამ ასაკობრივი კატეგორიისთვის შეიმუშაოს აფხაზური ენის სწავლების მეთოდოლოგია. მიქაას თქმით, ფონდის მიზანია საბავშვო ბაღებში აფხაზური ენის განვითარების კონცეფციის შექმნა, რომელიც არამარტო ენას, არამედ თანამედროვე ტექნოლოგიებსაც შეასწავლის ბავშვებს.
მასალა მომზადებულია გადაცემა "Точки соприкосновения" - ს მიხედვით, რომელიც გადის რადიო "ათინათის" ეთერში. პროექტი ხორციელდება აფხაზ პარტნიორებთან თანამშრომლობით. მასალა შესაძლოა შეიცავდეს ტერმინებს, რომლებსაც აფხაზეთის დე ფაქტო რესპუბლიკაში იყენებენ.
სწორედ ბავშვები წარმოადგენენ იმ სოციალურ ჯგუფს, რომელიც ყველაზე მეტად აშფოთებს აფხაზ ენათმეცნიერებს. ისინი თვლიან, რომ ახალი თაობა სულ უფრო ნაკლებად იყენებს მშობლიურ ენას, რაც იმას ნიშნავს, რომ აფხაზური ენის მომავალი საფრთხის წინაშე დგას.
განათლების სფეროს წარმომადგენლები ამას აფხაზური ენის მცოდნე პედაგოგების ნაკლებობით, ასევე, უფროსკლასელთათვის განკუთვნილი სასკოლო პროგრამისა და წიგნების არარსებობით ხსნიან. მთავარი ფაქტორი, კი მათი აზრით, მაინც ისაა, რომ ბავშვების დიდი ნაწილი, ძირითადად, ეთნიკური აფხაზები, არ ფლობენ მშობლიურ ენას. გარდა ამისა, აფხაზურ ენაზე მოსაუბრეთათვისაც არ არსებობს სასწავლო მეთოდიკა.
ბაგრატ შინკუბას სახელობის განვითარების ფონდის დირექტორის ლევან მიქაას თქმით, სახელმძღვანელოები არსებობს, თუმცა ეს ყველაფერი არ არის სისტემაში მოყვანილი. მისივე თქმით, ფონდის სამუშაო ჯგუფმა ჩაატარა კვლევები და გამოავლინა ძირითადი პრობლემები, რასაც აფხაზური ენის სწავლებისას აწყდებიან.
"ჩვენ კიდევ ერთი კვლევა ჩავატარეთ, ახალგაზრდა ფილოლოგების ჯგუფმა, რომელსაც ვიაჩესლავ ჩირიკბა ხელმძღვანელობდა. გამოიკვეთა, რომ ქალაქში მცხოვრები სკოლამდელი ასაკის ბავშვების 80%, აფხაზურად თავისუფლად ვერ საუბრობს. შესაბამისად, ასეთი ბავშვი, რომელიც აფხაზურ ჯგუფში შედის, აფხაზურად კი არ იწყებს საუბარს, არამედ, პირიქით ხდება, ჯგუფი იწყებს რუსულად საუბარს და უკუეფექტი მივიღეთ", - ამბობს ლევან მიქაა.
ამიტომ, ჯგუფმა გადაწყვიტა , რომ სწორედ ამ ასაკობრივი კატეგორიისთვის შეიმუშაოს აფხაზური ენის სწავლების მეთოდოლოგია. მიქაას თქმით, ფონდის მიზანია საბავშვო ბაღებში აფხაზური ენის განვითარების კონცეფციის შექმნა, რომელიც არამარტო ენას, არამედ თანამედროვე ტექნოლოგიებსაც შეასწავლის ბავშვებს.
მასალა მომზადებულია გადაცემა "Точки соприкосновения" - ს მიხედვით, რომელიც გადის რადიო "ათინათის" ეთერში. პროექტი ხორციელდება აფხაზ პარტნიორებთან თანამშრომლობით. მასალა შესაძლოა შეიცავდეს ტერმინებს, რომლებსაც აფხაზეთის დე ფაქტო რესპუბლიკაში იყენებენ.
მასალის გამოყენების პირობები